Hripui awmzia hi
tuilian ang deuh a nih mai awm hi. A changin a rawn chim sang viau a, a changin
ziaawm dawna inhriat theihna te pawh a awm lek lek thin. Mahse a nihna takah
chuan he tui lian hian a la chim sang viau zel a, namnul ngawt theih a la ni
ngang lo a ni. Hmelma tak tak nena inbei ang ziazangin kan thut muan deuh
chiahah a rawn che leh hlut a, inthlahdah a ngai thei lo hle. Manipurah hei hi
a lang mek. Insawi hlauhawm loh siak lama an tuan hnuah ‘community spread’ dik
tak a thleng a, lo enkawl tha se chhan theih beiseiawm thenkhat nunna chan an
awm ta nual a ni. Damdawi in lama thawkho covid positive tam lutuk avanga hospital
khar ngai pawh a awm hial a ni.
Chapopui tham kan ni hman tep
Atir atang khan he
hripui hi entawn tlak leh tha danglam bik taka kan hmachhawn theih ka beisei
tlat a. Duhthusam ni lo mah se hmun dang nena khaikhinin kan titha rih hlein a
hriat theih a. State chhunga thi kan la awm lo te, tuar mek number tlem fal
viau mai te chi a lawmawm lo thei lo a ni. Hetiang zawng zawng hi Mizote kan
specialna lantirtu a ni a. Khawtlang nunhona kawnga discipline kan neihna leh
hotute thu awih hram hram thin rah duhawm a ni lo thei lo. Mediaa inchhiarna
kan lo hmuh thinah hian Death – ‘0’ ni reng sela, Active Cases hi double digit
emaw, single digit emaw, ‘O’ emaw han ni thuai se a va duhawm tak em! State
dang an nih hmain han ni vang mai ila, kan va chhuanawm dawn em! Thangthar
zelte chapopui tham a ni dawn chiang a ni. Tun hnaiah hian case a rawn punlun
leh deuh an ti a, i tang nasa lehzual ang u. Chumi a thlen nana a ki pui ber
chu thu awih theihna leh insum theihna a ni lo thei lo. Kan ti a, kan ti ta sa
sa, thangtharte chapopui thamin i han hmachhawn teh ang.
Chawngbawla pawh a bawl theih reng bik loh kha
Hripuiin min sutna
hrehawm tak pakhat chu kan tihhona boruak (social life) a tithuanawp tlat mai
hi a ni. Kan hriat angin Mizote hi inthenawm khawvenna lama chak tak kan ni a.
Intlawhpawh leh thil tihho nuam ti chi kan ni. Chu nun tak mai chu a rawn su ta
a ni a. Mi tam tak tan chuan a hrehawm ngei mai. Thenkhat chuan Kohhran
hruaituten Pathian biak inkhawm an buatsaih rih loh avanga dem lek lek te pawh
an awm. Dawihzep leh Pathian ringzo lo ang hiala puhtu pawh an awm ta ve ang.
Mahse, Pathianin hun tha min la pe leh ngei turah ngai ila tunah rih chuan la
insum hram hram a tha zawk awm e. Hri leng a reh hma emaw, damdawi an hmuh
chhuah hma emaw chuan chak teh mah ila insum hi a la ‘thlarau’ zawk rih dawnin
a lang. Mimalin Pathian kan pawlna leh mahni lama kan intuaitharna lam ngai
pawimawh thung ila. He kawng hi Pathian min duh dan zawk a nih rih awm. Kan
thlarau nun atan pawh tun hma ang diak diaka chak lak tum lovin, kawng thar
Pathianin min ruatsak zawn thiam kan tih tur a ni ngei ang. Pasaltha
Chawngbawla meuh pawhin ‘bawl’ theih loh hun a nei a, ‘bawl’ hun pawh a la thleng
leh ngei ang tih hriat a tha.
Virus hi thil tha tak a lo nia
‘Virus’ tih tawngkam
ringawt pawh hian a tha lo lam a kawk tlat tawh mai a. A tha lo zawnga thawk
thinte hian an hming a tichhe em bawk a. Influenza, Yellow Fever, HIV, Ebola
tih te hi virus hnathawh kan hriat larte an ni a, an huatthlala em bawk a ni.
Mahse virus chi hrang hrang maktaduai 100 vel zinga 20 vel hi mihring tana
natna thlen thin an ni chauh a. A dang zawng hi chuan hringfate thatna tur atan
an thawk ngar ngar reng a, awm lo ta se hringnun hi a awm thei lo hial dawnin
an sawi. Griffith University, Australia Professor Peter Pollard chuan,
“Bacteria pung chak tak leh virus hnathawh hi kan leilung vawng nungtu a ni a.
Heng viruste hi thilnung tana chaw tha siam tura thil inthlak danglam zelna
atana thil pawimawh lutuk an ni a. An tet em avanga tangkai lo hle angin ngai ngawt
dawn mah ila khawvel pumpui thilnung tana chaw insiam zelna atana thil pawimawh
a ni. Hringfate kan dam khawchhuah theih nana an pawimawhzia hi kan hmu chhuak
tan chauh a ni a. Virus te hi fak hlawh loh val rual zinga te ber an ni awm e,”
a ti. Virus hrim hrim hmuh ramhuai ngawt chi a ni lem lo, kan lo mamawh zawk
hle a lo nia. Kan khawtlang nun ang thovin a tha lo tlem te hian an hming a
tichhe nasa a lo nih chu. Tha tam tak zingah a chhia an lo awm ve tlat si.
Beiseina nei lote ang ni lovin
Pandemic-in khawvel sut nat zel dan tur hi ngaihtuah tham
a ni. He thu ka ziah lai hian khawvel pumpuiah thi 11,35,880 an awm tawh a, a
hri kai phei chu maktaduai 41.5 lai an tling tawh a ni. A nep lo hle mai.
Hetiang reng renga thil hawvelin a buaipui rawn hi a la awm meuh lo a ni awm e.
United Nations mithiamte chuan mi maktaduai 150-175 te chu retheihna khur thuk
takah a nawr liam dawnin an chhut a. A awmzia chu, khawvelin he hripui a tuar
dan tur hi vawiina kan kai ve leh kai ve loh mai ni lovin kan hmalam hun zela a
sawhkhawk kan tuar tur hi a ni. Chu chu a veiawm mah zawk awm asin.
Amaherawhchu, beiseina nei lote anga awm ngawt tur chu
kan ni lo. Hetiang boruak karah hian beiseina meichher chhi engtu kan nih pawh
a ngai ngei ang. Chu beiseina chu tawngkam thiam leh fin khekrekah ni lovin
thihna hneha thawhlehnaah a innghat a ni a. Krista thawhlehna kha Pathianin
hringnuna thil tha lo zawng zawng a do hlawhtlinna a ni a, chhia thaa a
chantirna a ni. Engkim titheian he khawvel chunga a mawhphurhna a hlenna a ni
bawk – a tawpah chuan damna a thleng dawn, tiin. Mihring theihnain nun a humhim
zawh loh hnuah Pathian theihna chuan a thei ngei a, Isua Krista thihna leh
thawhlehnaah khan chu chu a lo lang fiah daih tawh a ni. Khawvel zirtirna
dangah hetiang thu hi hriat tur a vang khawp mai. Isua Krista thawhlehnaah
chauh lo chuan hmalam hun atana beiseina nung min pe thei, tuna kan hrehawmna
piah lamah engkim a la fel vek dawn a ni tih hriat theihna hi a awm meuh lo a
ni.
*****RE23102020*****
Comments
Post a Comment