CHANCHIN THA NIHNA TAK

Naktuk March 15 hi Presbyterian Kohhranin ‘Chanchin Tha Thlen Ni’ tia an serh thin kha a lo ni leh ta a. Hemi ni denchhen hian Chanchin Tha nihna tak hi ngaihtuah thar leh ila. Thil hlu apiang a lem (duplicate) a tam ang hian Chanchin Tha duplicate deuh hi lo tuipui chiam a awm theih avangin ngaihtuahna sen tam a pawimawh hle dawn a ni. Tumahin Chanchin Tha avanga malsawmna kan dawnte  hi an chhut sen a rinawm lo va, sum leh pai zawnga han chhut theih chi pawh a ni awm lo ve. Theih pawh ni se phal chi pawh va ni suh, a ngaihna a awm dawn si lo. Chanchin kan dawn tawh zawng zawnga tha ber leh hlu ber chu he Isua Krista Chanchin Tha hi a ni a. Chu chu kan lawmna a nih laiin khawvel su sawn dawrh dawrh khawpa thil ti thei chanchin a ni.

 

Chanchin Tha chu

Bih chiang zawkten Chanchin Tha(Gospel) kan tih laimu tak hi hriat tumin an chhut thin a. A tir atanga ringtuten Chanchin Tha anga an lo hril leh hriat tlan nia lang chu Tirhkoh Paulan I Korinth 15:3,4-a a sawi, “Krista chu Lehkha Thu ang zelin kan sualte avangin a thi a, phumin a awm a, Lehkha Thu angin ni thum niah kaihthawh a ni a,” tih hi a ni a. Hei hi Chanchin Tha nihna phawk chhuak tawngkam tawi fel ber a ni mai awm asin. Kan benga a rik zin avangin thu tluangtlam pangngai tak angin ngai fo mah ila, dik taka pawmtu tan chuan nun pumpui letlingtu a la ni reng fo a ni. Miin a sualte vanga thia, thihna meuh hneha tho leh ta si a hriat tak tak chuan engtin nge a awm mai mai theih ang le?

Mizote hi kan hriat thiam dan dana Chanchin Tha lawm leh duh hliam hliam ber hnam kan ni mai awm e. Chhandam nih inhriat a, vanram kai tura thih thlamuanna han neih ngei mai hi nuam kan ti a, hlu pawh kan ti a ni. A nihna takah chuan a hluin a pawimawh em a, a la ni ve lo leh la nei ve lo zawng zawngte chu kan duhsak lo thei lo bawk a ni. Thil hlu ber a nih avang hian induhsak loh thil mak a ni zawk bawk a. Amaherawhchu, heti zawng ringawta Chhandamna emaw, Chanchin Tha hlutna emaw hriat thiamna hian bak a nei lo maw? Kan ram dinhmun enin kan Chanchin Tha hriat thiam dan leh buaipui danah hian thelh kan nei fo em? tih hi kan ngaihtuah a tul ta hialin a lang.

 

Vanram ticket mai zawng a ni lo

Mi tam tak chuan Isua Krista hi an mimal nun atan chauha pawimawh, vanram kaina hmanrua atan chauha hman tur emaw an ti a. An thih hnua vanram an kai theih nana thil tangkai takah ngaiin chumi huna an chet chhiat loh nana ‘thlaveng’ ang deuh mai mai atan chauh an duh a ni hial awm e. Chanchin Tha hian mimal chhandamna chu a thlen ngei mai. Mahse, Chanchin Tha chuan i mimal chhandamna chauh a buaipui hauh lo a. Tun huna i hmachhawn apianga danglamna thlentu tur Pathian hnathawh thil mak (miracle) danglam tak i chunga lo thleng a ni zawk. Pathian hian kan thih hnua vanram kan kai leh kai loh chauh hi a buaipui lo tih kan hriat a va hun tawh tak em!

Chanchin Tha pawm leh awih kan sawi hian keimahni leh Pathian inkar ringawtah a zo thei lo a. Chanchin Tha min pek chhan ber pawh khawvel kalphung dik lo leh duhawm lo su dar tur leh siam tha tura ‘Pathian thiltihtheihna Chanchin Tha hmanga tih danglam ringtute’ tangkaizia a lo hmuh lawk vang a ni. Chu khawvel thar chu Isuan “Pathian Ram” (Mt. 12:28; 19:24; 21:32, 43; Mk. 1:15) a tih, amah ringtute nun leh thiltiha a taka lo lang tur a ni. Isuan amah ringtute chu thu thluang er awr a, thawveng taka ‘Ka ring alawm’ ti a mahni inthlamuan chawp mai mai turin a ti lo. Khawvel tehfung aia sang leh danglam bik hmang a thenawmte leh hmelmate meuh pawh hmangaih leh an chunga thil tisualtute ngaidam a, rethei leh harsate dawm kang leh an thil neihte pawh tlachhamte tana theh chhuak  thin leh ni tina kraws pua mahni inphat nun nei turin a duh a ni. Khawvel hmun thim entu ‘eng’ ni a, khawvel tuitang lo tituitu ‘chi’ an nih kan hria. Chu chu Chanchin Tha-in a tum ber chu a ni. Vanram min kai tir ngawr ngawr ni lovin tun atanga vanram nun nei a, Isua Krista anna nuna min hruai luh hi a tum tak chu a ni e. Chu chu thil awlsam a ni lo. Mahse Pathian nen chuan a theih tlat thung. Khawvel dana ni thei miah lo ni tlat si hi ‘miracle’ (thilmak) an ti a. Kristian nun dik tak chu ‘miracle’ a ni reng a ni.

 

Hriltu chu nunpuitu, nunpuitu chu hriltu

Krista zuitu chuan hlawhchhamna, beidawnna leh hun harsa a tawk thin tih pawh kan hria. Khawvel tehfung leh rilru nen a danglam em avangin deu leh hmuhsit pawh a tawk fo thin. A hautak em avangin khawvela kan tih tur leh kan nih dan tur tak tlanchhiatsana, mahni mimal nuna inkhurbinga mahni inawitlei lama ramtang ta mai a tam theih viau awm e. Tha ve tho awma lang awlsam zawk si, mahse Pathian tum ber ni hauh si lo va min lungawitir hi Setana ‘trick’ a ni awm asin.

Mahse Kristiante chu Chanchin Tha chawitu kan ni si. Kristian leh Chanchin Tha te chu inbelhbawm tlat, lak hran leh pawh then theih ni miah lo an ni. Chanchin Tha chu langsar thei ang bera ringtuten kan chawi san tur leh kan chenna khawvel, kan ram leh hnam sutu tur a ni a. A tlakbalna lai thawm a, a dik lohna lai zawng chhuak a, a that lohna lai siam tha tur a ni si a. ‘Ka ring’ tih mai a tawk lo a, inkhawm chhir tam ringawt a tawk lo a, mahni invawn thianghlim em em ringawt a tawk lo a, kohhran member nih ngawt hi a tawk lo. Pathian Ram a thlenna turah hian hna hi a kuhin a kuh tul mai a ni. Pastor leh Missionary, Revival Speaker leh Upate thawh zawh sen chi a ni lo. A mite zawng zawngin hnapui bera neia kan hma zawn theuh su eng tura beih tur chi a ni.

Isua hnungzui tura ringtu a inpek hian khawvel hmaa Pathian nihna zia pho lang turin a inpe a ni tih hriat tur a ni a. A hmangaihna, a dikna, a zahngaihna te chu kan tawngkam, thiltih leh khawsak phungah lang fiah kalh tur a ni bawk ang. “Krista aiawha palai kan ni” Paulan a tih khan “Pathianin keimahni min hmangin a ngen che u a ni,” a ti chhunzawm zat a nih kha(II Kor. 5:20). Ama aiawh turin min thlang a. Kal chhuak a, Chanchin Tha chu hril a, Chanchin Tha ni nghal bawk a, khawvel tidanglam turin min thlang si a. Mahni mimal nuna ngaihthat veng veng, chan san, hlim namen lova hlim, vanram chhawng hnih chhawng thuma thlen chhoh, dawn tam lama intihsiakna ram ni lovin, Chanchin Tha chu hril a, Chanchin Tha chu nunpuitu tur kan ni si.

 

A tum ram thlir pha ila

Kristianna chu khawvela insiamrem thiam nun ni lovin khawvel laka hrang hlak nun a ni a. He nun hian kan hma lam hun atan nun danglam ropui tak a keng tel ngei mai. Mahse chu nun chu tun hunah hian a takin a intan tawh a ni a. Nun mak danglam tun huna kan chen mek, vanram mit atanga khawvel thlir thiamna leh nun kawikipa Pathian thu awihna a ni. Mite hmuh phak loh leh pawm thiam loh nunah Pathian ropuina hmu thin nun a ni a. He ‘chatuan nunna’ hi Isuan Pathian Ram Chanchin Tha thu a hril nena inmil nun a ni. ‘I ram lo thleng rawh se’ tia tawngtai bang lo a, Pathian hming chawimawia a awm nan leh A duhzawng vana an tih anga leia tiha a awm ngei theihna chauh buaipuitu nun a ni.

Mi tam zawkin kan hriat dan ang lo takin, Chanchin Tha tum bulpui chu kan thih hnua vanram kai theia min siam hi a ni mai lo a. Thlarau siamthar zelna atanga Krista anna kawng min zawhtir hi a tum ber zawk chu a ni. Khel lovin chu chuan mimal leh a chenna hmunah siam thatna a thlen zel a. Chu nun nei tawh tan chuan vanram chu  Pathian hmangaihtute kawng zawh mekin a thlen tur hmun nuam a ni a. Hremhmun pawh Pathian duh lotute kawng zawh tawpna hmun rapthlak tak a ni mai bawk a ni. 

 

Thupek ropui hriat sualna ropui

Lal Isua ‘Thupek Ropui’ (Mt. 28:18-20), kan ngaih pawimawh em em chungchangah hian ‘hriat sual ropui’ kan nei ang tih a hlauhawm!  Chanchin Tha hril-in a tum ber chu hnam tina mite Isua Krista zirtira (disciple) siam a ni a. A hminga Kristian nih ve mai mai te, piangthar nia inchhal ve naran mai mai te, thlarau mi emaw intiha lungawina ve mai mai te a sawina niin a rinawm loh hle. Isua zirtir nihna chu chang 20-naa, ‘thu ka pek zawng zawng che u pawm …’ tih hian a hrilhfiah ber awm e. Chu chu ‘Thupek Ropui’ a pek laia a rilrua awm, a vei leh a hmathlir, a duh leh neih a tum  ber ni ngeiin a lang. Chu chu kan hre thelh fo a, nun pum huap lo Kristianna kan neih phah fo. Mizoten kan thlarau nun kan sawifiahna lar ber ‘piangthar’ tih tawngkam hi Thuthlung Tharah a tam thei angin hmun 3-ah chiah a awm a ni awm e, ‘zirtir’ tih lam sawina erawh chu vawi 300 dawn a awm thung an ti. Ringtu takah chuan ‘piangthar’ leh ‘zirtir’ nih chu danglam miah lo mah se, hriat sual palh hlauh vanga sawi hran dawn rau rau chuan Chanchin Thain a ngaih pawimawh zawk chu a chiang mai awm e.

 

                                                               *****RE11032020*****