𝐊𝐎𝐇𝐇𝐑𝐀𝐍 𝐒𝐀𝐖𝐈𝐒𝐄𝐋𝐍𝐀


 


Tunlai khawvel social media-in nasa taka min run hnuah hian Kohhran rorel leh rawngbawltute duh khawp lohna a ri ring sawt hle a. A then phei chu mi pangngai tana ngaihthlak hrehawm khawp hial a ni thin. Kohhran leh a rawngbawltute tan inenfiahna tur tam tak pawh a awm laiin heng sawiseltute thukawchang han belh chian hian thui takin Kohhran nihna, Kohhran kalphung leh Kohhran hna hriat chian loh vang a ni tih a lang thei mai a.  Kohhran hi famkim a ni lo va, a rawngbawltute lek phei chu hmasawn ngai an nihzia chiang hmasa phawt ila seltute leh selate tan pawh ngaihdan fumfe kan nei tha thei zawkin a rinawm.

 

Ringtu mimal hi Kohhran a ni lo

 

Kohhran nihna tak hmuh fuh tawklohna hi kil hnih atangin a chhuak niin a hriat theih a. Pakhatna chu thlarau mit meng bik nia inhriate sawi duh dan hi a ni. Hengho hi chuan Kohhran hi ringtu mimal(individual) angin an hmu lui tlat a, anmahni mimalah Kohhran hi a famkim niin an hre thin. He ngaihdan hian Kohhran nihna a thelh chiang hle awm e. Hetianga sawi pawina chhan chu mimal tehfung an leklam luatah Kohhran tak zawk hi an hmu tling lo hma hle. Bible zirtirna a ni lo chiang a, Kohhran sawina a Greek tawngkam ekklesia tih hrim hrim pawh hi pakhat aia tam sawina, plural form a ni a. Mimal ringtu hi khawiah mah Kohhran tih a ni ngai lo va. Kohhran chu thurin dikin a luan chhuah, ringtu inpawlkhawm, Pathian beho thin leh mumal taka inkaihruai, inzirtirtawn leh chak loh changa indawmtawn, tihsual changa a tul ang zela thununna(discipline)  kengkawh thin tihna a ni zawk. Hei hi ringtu mimalin a neih theih lohva, Kohhrana kan awm theuh a tulna a ni. Hmanni lawk khan khawvel pum huap rawngbawltu lar tak a mualpho a, rawngbawltu dangin ‘An kohhranah a tal tam lo a ni ang e, Upa-te fuihna leh thukhawchang a dawng tam lo emaw ni dawn le?’ a tih ka hria a, thu finthlak tak a ni.

 

Kohhran  chu pawl a ni

 

Pahnihnaah chuan Kohhran hi pawl chi hrang hrang zinga pakhat ang chauhva hmuhna hi a ni a. ‘Institution a ni lo’ tih te hi kan thupui deuh thin. Kohhran hi pawl a ni ngei a, mahse Pathian pawl a nihzia hi theihnghilh lo thung ila. Lal Isua Krista rinnain a phuar khawm, thurinin a luan chhuah vek, ringtu tam tak telna hi Kohhran a ni. Insawi phur chawp emaw, a tulnain a ur thluk hrim hrim avanga lo ding ta a ni lo va. Pathianin a Fapa Isua Krista thisena a lei leh a din pawl a nih avangin engti zawng pawha namnul mai mai chi a ni lo va, ngaihnep chi a ni lo bawk. Ngaihngam taka Pathian pawl anga pawm mai theih pawl chu Kohhran chauh hi a ni mai awm asin! Kohhran chu pawl a ni ngei e, Pathian pawl, ‘Pawl thianghlim’ a ni. Pawl kan nih hi Pathianin tha a tih zawng tak a ni nghe nghe a. ‘Mi pakhat ai chuan mi pahnih chu a tha zawk, an inchhawm dawl thei a’ tih thu Thuthlung Hlui-ah kan chhiar daih tawh kha maw. Lal Isua pawh khan ‘Mi pahnih emaw, pathum emaw…’ tizawngin a sawi a nih kha.

 

Kohhran hi democracy a ni lo

 

Tunlai khawvelah hian a tam zawk duh dan zel lalna ram a nih miau avangin Kohhran hi mipui tam zawk duh dan zela kal tura ngaihna a lian hle a ni awm e. Kohhran pawh hi democracy kalhmanga thil ti mai tura beiseina a awm thin. Chutiang chu Kohhran nihphung tur a ni chuang lo va. Ro rel member zingah chuan a tam zawk duhdan te hi lal zawk thin mah se, mipui tam zawk duh dan hi Kohhran kal dan tur a ni ber lo tih hria ila. Tam zawk duh dan hi a him lo fo zawk pawh a ni mai thei. Ro rel mawhphurhna changtute chuan Pathian duh danin an rel zawk tur a ni a, chu chu zawng thiam turin Pastor ni turte phei chu inzirna leh trainning uluk tak pek an ni. An thiamnate hi hmuhsita ‘thlarau lo’a ngaih ngawt chi a ni lo. An tih tur chu kan bengverh zawng min sermon khum leh kan mamawh hun huna kan koh phar tur ni ngawt lovin, Pathian Thu min hrilh a, a duhzawng min zirtir te; a tul phei chuan chu chu hlen chhuak tura min nawr hialte pawh a ni zawk. Kohhran a ropui telh telhin a rawngbawltute pawh an ropui telh telh thin. A rawngbawltute an zahawm hian Kohhran chu a zahawm a ni pakhat bawk a. Dam chhung khawsak kawngah te Kohhranin a rawngbawltute a tuamhlawm that theih viau chuan Kohhran mite tan lawmna tur ni zawk awm tak a ni, Kohhran ropuina a ni si a. Chu bakah, Pastorte retheih bakberha an awm thinna hmunah hian Kohhran miin an thlir dan a sang lua thei tlat lo tih hriat a ni a, chu chu Pathian Ram rawngbawlnain a tuar phah thin a ni.

 

Kohhran hi Pathian a ni lo

 

Kohhran hi sawisel thiang lo Pathian a ni lo tih erawh chu kan vawn khiau a pawimawh thung. Rawngbawltute pawh mihring chak lo mai an ni tih hriat tel a tul. ‘Kohhran chu a nih ang angin a tha a, kan lungawipui zel tur a ni’ tizawnga ngai Kohhran hmangaihtu tumah an awm a rinawm loh. A chhan chu Krista Kohhran hmangaihtu rilru ni thei awmin a lang thei lo a ni. A pasal Krista mo nia a lawi luh hma chuan famkim lohnain a tlakbuak reng dawn tih a chiang. Rawngbawltu nih vangin ‘Deh thiang lo sakei huai’ anga inngaih ngawt tur pawh a ni lo vang. Kohhran hi a nih tur ang a ni em? A hna pui ber a thawk tha em? Buaipui loh turte a lo buaipui nasa lutuk em?  Kohhran rorel a lai tha tawk em? Rawngbawltute nun dan leh inpekna a lungawithlak em? Member tinte thlarau nun dinhmun eng nge ni? Heng zawhna leh a dang tam tak hmanga kan inlepse thin a ngai a, inenfiah nan kan hmang reng tur a ni ngei ang. Chuta kan mamawh chu phuhru zel tur chuan Pathianin Thlarau Thilpek ringtute a pe theuh a, Kohhran tihchak nana hman turin a thuam a ni tih pawh hi kan hriatthiam a tul.   Kohhran hi vei tur a ni a, mahse mahni chhungkua kan vei anga kan hmangaih leh a that a chhiat kan tuar ve miau avanga vei tur a ni. Politics game thing ber anga khingpuite sawiselna tur hmuh veleh a loa luak chhuaka an au chhuahpui thin anga au chhuak hmanhmawh mai lovin, chhungkua kan mualpho chuan ka mualpho ve a ni tih inhre kar chung leh, hriat dan leh ngaihdan zawng zawng phawrh fai leng mai thin hi a sawt ber lo tih hre chunga tih thin tur ni awm tak a ni. Krista taksa kohhran meuh pawh a famkim loh chuan a sawiseltu chu a famkim lo nasa tih a chiang si a.

 

Fimkhur a ngai e

 

Thangtharten Kohhran nihna leh rawngbawlna hi an chik telh telh dawn tih a fiah tawh a. Thil engkim a lang tlang telh telh dawn a ni. Kohhran kan thlirna tarmit pawh a inang lo tawlh tawlh ang. Thenkhatin a ‘revival’ ang zawng ringawta an thlir laiin, thenkhat thung chuan ‘economic’ lam te, ‘hnam rilru’ atang te, thenkhat phei chuan ‘ram leh hnam thanmawh bawk’ ang te pawhin an hre fo dawn a ni. Sakhaw dang phei chuan hmelma pawl ‘chhutchhiat tur’ pawimawhah an ngai mahna! Heng zawng zawngah hian inhrilfiah sen a ni vek kher lo vang. Social mediaa insawifiah nghal zung zung zel pawh thil hlawk ber va ni suh! Chu bakah, ro rel sual thei leh policy kalsan atana tha zawk nei thei kan ni tih pawh hi pawm ve tho tur a ni. Tin, Kohhran hi Pathian hmangaihna chhan letna leh a rawngbawlna hmun atana hmang ber lo va, mahni hmel tihmawina (social status siamna) leh sual khuh mawina hmanrua atana hman tum leh hmang mek pawh an awm fo vang tih pawh hriat ve mai tur a ni. Chuvangin,  Pathian Thu hriatnaa rintlak, felna dinchhuahpui ngam mi huaisen, memberten a thawh rimzia an hmuh reng, retheih huama rawngbawltu Kohhranin a mamawh nasa zual zel dawn a, Kohhran rorel pawh fel fai, a haw haw zawng ringawt ni lo thutlukna dik a nih a tul nasa zel dawn a ni.

 

*****RE09042021*****

Comments

Popular posts from this blog

Engtinnge Kristian Nun Nghet kan neih theih ang le?

CHANCHIN THA NIHNA TAK

ISUAA DAMNA