Posts

Showing posts from 2021

🅺🆁🅸🆂🅼 🅰🆂-🅰🅷

Image
Kum khat chhunga kan hun nghahhlelh ber chu a lo thleng leh ta a. Nikum lamah mumal lo takin kan tlingtla tawh a, kumin pawh kan duhthu chu a sam chiah dawn lo a nih leh hi. Kan tum buau hlawm a nih pawhin ‘duhtawkin kan hmang zing tawh alawm mawle,’ tih mai a finthlak hmel e. Engemaw zawng chuan Pathianin Krismas laimu zawk ngaihtuah chiang turin min duh te pawh a ni mai thei asin. A hlimhlawp lama tlan reng kan tam thin kha. Krismas tak tak lawm kum ni zawk hlauh se! 𝗞𝗿𝗶𝘀𝗺𝗮𝘀𝗮𝗵 𝗵𝗶𝗮𝗻 𝗟𝗮𝗹 𝗹𝗼 𝗽𝗶𝗮𝗻𝗴 𝗸𝗮𝗻 𝗹𝗮𝘄𝗺 Ka vai thian neihve pakhatte kohhran chuan Krismas an hmang duh miah lo. An ngai Kristian lem lo a ni! Ringtu theuh theuh ngaihdan a dang mang e maw. Kan zingah pawh tun thlengin mi thenkhat sawipawr tum tlat an awm leh thin. Tin, kan hre sual chawk bawk a. Krismas hi Isua birthday emaw lo ti tlat kan awm leh thin. December 25-ah hian a piang chiah nge chiah lo tuman an hre lo. Mahse hemi nia a pian lawm hi a pawina a awm lem lo thung. Hemi niah hian a lo

🅺🆁🅸🆂🆃 🅰 🆁🅸🅻🆁🆄

Image
"𝐻𝑒 𝑟𝑖𝑙𝑟𝑢, 𝐾𝑟𝑖𝑠𝑡𝑎 𝐼𝑠𝑢𝑎 𝑝𝑎𝑤ℎ𝑎 𝑎𝑤𝑚 𝑏𝑎𝑤𝑘 𝑘ℎ𝑎, 𝑛𝑎𝑛𝑔𝑚𝑎ℎ𝑛𝑖𝑎ℎ 𝑎𝑤𝑚 𝑟𝑎𝑤ℎ 𝑠𝑒; 𝑎𝑛𝑖 𝑧𝑎𝑤𝑛𝑔𝑖𝑛 𝑃𝑎𝑡ℎ𝑖𝑎𝑛 𝑎𝑛𝑔𝑎 𝑎𝑤𝑚𝑎, 𝑃𝑎𝑡ℎ𝑖𝑎𝑛 𝑡𝑙𝑢𝑘𝑎 𝑎𝑤𝑚 𝑐ℎ𝑢 𝑡ℎ𝑖𝑙 𝑡ℎ𝑙𝑎̂𝑘ℎ𝑙𝑒𝑙ℎ ℎ𝑙𝑒𝑖ℎ 𝑡ℎ𝑒𝑖ℎ𝑎ℎ 𝑎 𝑟𝑢𝑎𝑡 𝑙𝑜 𝑣𝑎, 𝑚𝑖ℎ𝑟𝑖𝑛𝑔𝑡𝑒 𝑎𝑛𝑔𝑎 𝑙𝑜 𝑝𝑖𝑎𝑛𝑔𝑖𝑛, 𝑏𝑎𝑤𝑖ℎ 𝑎𝑛𝑔𝑎ℎ 𝑎 𝑖𝑛𝑠𝑖𝑎𝑚 𝑎, 𝑎𝑚𝑎ℎ 𝑙𝑒ℎ 𝑎𝑚𝑎ℎ 𝑎 𝑖𝑛𝑡𝑖𝑡𝑙𝑎̂𝑤𝑚 𝑡𝑎 𝑧𝑎̂𝑤𝑘 𝑎. 𝑇𝑖𝑛, 𝑚𝑖ℎ𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑛𝑔𝑎 𝑙𝑜 𝑎𝑤𝑚𝑖𝑛 𝑎 𝑖𝑛𝑛𝑔𝑎𝑖𝑡𝑙𝑎̂𝑤𝑚 𝑎, 𝑡ℎ𝑖 𝑘ℎ𝑎𝑤𝑝 ℎ𝑖𝑎𝑙𝑎 𝑡ℎ𝑢 𝑧𝑎̂𝑤𝑚𝑖𝑛 𝑎 𝑙𝑜 𝑎𝑤𝑚 𝑡𝑎 𝑎, 𝑘𝑟𝑎𝑤𝑠𝑎 𝑡ℎ𝑖ℎ𝑛𝑎 𝑛𝑔𝑒𝑖 𝑐ℎ𝑢." (𝑃ℎ𝑖𝑙𝑖𝑝𝑖 2:5-8) ‘He rilru Krista Isuaa awm bawk kha nangmahniah pawh awm rawh se,’ tiin Tirhkoh Paula’n ringtute a fuih sauh sauh a. Eng ang rilru hi nge Krista rilru chu ni tih kan hriat a ngai ta a. Hnam bil rilru a ni lo phawt a, hausak tum tak rilru a ni lo a, lar tum tak rilru pawh a ni lo a, thu duh tak leh mite diriam tak rilru nen chuan dang tak a ni. Ma

𝗥𝗜𝗡𝗚𝗛𝗟𝗘𝗟𝗧𝗨 𝗧𝗔𝗡 𝗧𝗛𝗨 𝗞𝗔𝗠 𝗞𝗛𝗔𝗧 (𝘼 𝙋𝙝𝙞𝙡𝙤𝙨𝙤𝙥𝙝𝙞𝙘𝙖𝙡 𝙀𝙭𝙚𝙧𝙘𝙞𝙨𝙚)

Image
Thil chhût mi tak i ni a. Tlang kam mai maia innghah i duh ngai lo. Hnial hrât leh thu duh nih i hlawh a. Mahse thudik i zawn vang a ni zawk si a. Thatchhiat avanga ngaihsamna chu i huatzawng a ni a. A lan dan anga pawm mai hi tam zawk nih dan ni mah se, thudik erawh chu a phen hretah a awm ṭhin tih hretu i ni. Rousseau-a chuan, “Mi â tam zawkte chuan mi fing awmchhunte pawh mi â an ti hlauh thung,” a lo tih kha i vawng ru khiau a, i zam lo. Zam tur pawh i ni lo ve. 𝗥𝗶𝗻𝗵𝗹𝗲𝗹𝗵 𝗵𝗶 𝘁𝗵𝗶𝗹 𝗮𝘄𝗺 𝗹𝗼 𝗮 𝗻𝗶 𝗹𝗲𝗺 𝗹𝗼 I lo chhiar zau deuh hnu chuan thûk zawkin finna khawvel i luhchilh a. Science thil hmuh chhuah thar lam, biological leh chemical lam hmasawnna nasa tak leh physicist te theory ropui tak tak rawn vawrh chhuahte chuan i Pathian rinna pawh a tiderthawng ṭan deuh a. Ring lo historian ho leh sociologist ho khawtlang nun chhui dante chu dik riaua hriain, pawm chiah duh mang si lo hian i lo chhût ve hrauh hrauh ṭhin a. Mihring rilru kalhmang leh nihphung Psychoanalyst

𝗞𝗢𝗛𝗛𝗥𝗔𝗡: 𝗛𝗨𝗡 𝗟𝗔𝗜𝗛𝗔𝗪𝗟 (𝗔𝗗 𝟱𝟬𝟬-𝟭𝟱𝟬𝟬)

Image
Hun laihawl (AD 500-1500) tir lamah Rom sorkar chak ta lo leh Islam sakhua lo len bakah kohhran chhungkua a tawih ruk avangin kohhran a tlahniam hle a ni. Chauh chhung erawh hi a rei lo lem lo a. Kum AD 1000 a lo nih meuh chuan Europe ram pum puiah kohhran a ding hman vek tawh a ni. Politics leh khawtlang nunah kohhran dinhmun a nghetin Pope thuneihna pawh a sang sawt hle. Zirna lamah ‘scholasticism’ an tih chu uar thar a ni a. Hei hian vawiin thlengin hnuhma a nei thuk khawp mai. Kum zabi 7-na a Muslim sakhua rawn piang chuan Africa hmar lam leh Palestina rama Kristianna chu a rawn khawih buai tan ta bawk a. 𝗩𝗮𝗻𝗴 𝗹𝗮𝗶, 𝗖𝗵𝗮𝘂𝗵 𝗹𝗮𝗶 Isua pian atanga kum 1000 a liam meuh chuan Kohhran chu pawl hausa ber, sorkar ai pawha thiltithei zawk a ni tawh a. Puithiam, bishop, archbishop leh Pope-te thuhnuaiah Kohhran chu a awm a, mi zawng zawng kohhran chhunga an awm tlat si avangin Kohhran chuan khawthlang ram chu a awp a ni ringawt. Pope chu sorkar Lal leh Roreltu te aiin a lal zawk

𝗞𝗥𝗜𝗦𝗧𝗜𝗔𝗡𝗧𝗘 𝗟𝗘𝗛 𝗔𝗡 𝗖𝗛𝗘𝗡𝗡𝗔 𝗞𝗛𝗔𝗪𝗩𝗘𝗟

Image
Tunlai khawvelah hian sakhaw ngaihhlutna hi a tlahniam nasa hle tawh tih mithiamte chuan an sawi thin. Chu chu sakhaw mite zingah a nih laiin, Pathian awm ringlo (Atheist) te zingah a ni nasa zual. Kum 2001-a World Trade Center an sutchhiat hnuah phei kha chuan Sakhua hi buaina thlentu anga ngai an tam ta hle a. Firfiak pawl rapthlak tak takin an che thin bawk si nen. ‘Sakhua kan mamawh lo, sakhua hi buaina thlentu a ni zawk,’ tih hi thangtharte tuh an tum ber a ni. Ziaktu lâr tak Salman Rushdie chuan, “Sakhua hi hmanlaia mihring mawl lai thil a ni a, tunlai indona hmanraw tha ber ber nena an tan kawp chuan thil hlauhawm tak a ni thei…Ngaihdan dang zawng zawng ang thovin sakhua hi zir chian, sawisel leh a tul chuan inthlahrung hauh lova kan endawng pawh a phu,” a ti. Thangthar tam tak chu sakhua hi thil hnawksak, Pathian hi awmze awm lo angah an ngai a. Hriatna tihpun nan science an duh tawk a, nun hona atan pawh sorkar tha neih chu a tawkah an ngai tawh a ni. 𝗣𝗮𝘁𝗵𝗶𝗮𝗻 𝗻𝗴𝗮𝗶𝗵

🅸🆂🆄🅰 🅲🅷🅰🆄🅷

Image
“Hnam tinin Pathian kan nei ṭheuhva, kan hriat thiam dan leh pawm thiam danin kan hmu ṭheuh alawm. Kristian hi kan dik ber chuang lo vang. Sakhaw dang bia pawh an ṭha tho…,” i ti rilru fo a lo nih chuan ‘I ti mah mah lo ang maw?’ tih bawk hi ka zawh let tur che a ni ang. A nia lawm, culture tin hian hmuh dan leh pawm dan kan nei ṭheuh. Amaherawhchu, kan pawm dan a inchen lo hle. Kan thurin danglam hlawm zia chu han sawi mai sen pawh a ni lo. Buddha khan Pathian awm leh awm loh pawh a zirtir lo va. Hindu rinnaah chuan a tawpkhawk (Ultimate Reality) chu ze nei lo, hriatna nei lo, duh dan pawh nei lo (Impersonal Brahman) a ni. Muslim te chuan, “Zawlnei Muhammada khan thilmak (miracle) engmah a ti lem lo, Quran a ziak kha thilmak a tling tawk a, a dang a mamawh belh lo,” an ti tlat a. Chuvangin, Pathianin Arabic ṭawnga a pek chu Arabic ṭawng ngeia zir tur leh hriat tur a ni tiin nghet takin an ring. Sankara, Hindu sakhua zirtirtu pawimawh tak chuan, “Brahmin (Hindu hnam sang) a piang i nih