𝐊𝐀 𝐃𝐀𝐌 𝐋𝐎 𝐀

 

Hringnuna thil duhawm lo thlen dan pangngaiin beisei leh inrin lawkna awm miah lohvin a rawn thleng deuh thut a. Lockdown nunphung pangngaia nung tura inngai khan kar hnih dawn lai mai chu laikhum ka bel a ni ve ta ringawt. Mihring hian kan hmalam hun hi kan va hre lo tak em! Chapo thei kan ni lo va, inchhuang thei tumah kan awm lo; kan arkhaw thim dai miah miah theuh a ni tih loh theih a ni lo. Naktukah eng nge thleng dawn tih hriat a har reng – zawlnei emaw, zawlnei lo emaw.

 

Tichuan, ka bek ding lam chu pawnlang leh khawih fuh har deuh tak siin a rawn na a. Ngaihmawh tham pawh niin ka hre lo va, ni danga a bo leh mai thin angin a bo leh mai tura ngaihna ka nei liam mai a. Paracetamol mum khat pawh ei lo va dam tumin ka ngaihsak vak lo. Ka mit ka hman rim deuh vangah ka ngai liam satliah ve mai a ni a. A tukah chuan a la dam chuang lo, chhip hnaih lamah a insawn chho a. A zual hret chu a ni. Eng tehchiamah chuan ka la ngai chuang lo nangin  Paracetamol erawh chu ka ei tan ta a. Ka BP kan han check chu, 160/120 vel a lo ni fur mai a. Lu nat chhan pawh a chiang chho tan.

 

Heta tang hian kan tisual chho tan taah ka ngai a. Engemaw chen chu BP sang leh zunthlum hi ka lo kawl ve tawh avangin hun bi dik takin damdawi ka ei a. Ka ngaih a tha hle a lo ni a. Zunthlum lam pawh ka test nghal a, lungawithlak tak a lo la ni bawk a. Doctor pan te chu ka tum hnai lo mai. Mahni thiama BP sang tihhniam tumin thil kha lam ka han ban nghal rap rap mai a. Thil kha hi ka ei theih zawng tak a nih avangin thenawmnu sertawk mu dah that chu 10 vel ka han bar nghal a. Mut dawnah kan nu thurawnin 5 vel ka ei leh bawk. Tuk thuan hmasa berah chuan phuihnam, sapthei hnah, tawk te chhum tih vel chu kan inchhawp ka tuar mai, sertawk mu ka la ei bawk. Amaherawhchu, ka chet zawngin ka lu chu a ti deuh chiai tih ka hre tan a. Ka BP san vangah ngaiin ka ngaih a tha lo deuh. Zanah chuan ka lu na te pawh reh lam a pan that theih loh avangin ka inngaihtuaha, zingah hma ka sawn loh chuan Doctor pan mai te pawh ka duh rilru ta a.

 

Dam var beiseina nena a tuk ka han tho chu a beidawnthlak ngei mai. Ka lu na chu lo kiam deuh mah se a hai chuai mai a, ceiling te chu a tawlh zut zut mai niin Doctor pan lohna chi ziazang a ni ta lo. Mahse Doctor bulah chuan ka tha phian a, ka BP pawh 130/80 a lo ni a, a lungawi ngei mai. Ka lu hai chei chuaite pawh chu ka taksa hah vang (stress) niah a ngai ta a. Mut tuina leh vitaminte min lo chawh vel mai mai a. A ngai ho angreng hlein ka hria. Kei pawh chuan a tuk lawka tha leh mai turin ka han inngai ve hmiah mai bawk. Hman deuha kan thenawmpa min hrilh ‘dam lam hi chu a muang raih mai a ni’ a tih kha ka lo mangnghilh hman a. Chuti maiin ka lu hai hi a hai dawn lo tih ka lo hai niin! Doctor pui roh khan a lo hre thiam nasa ni tur a ni, “Ni 10 hnuah i tha mai ang,” min tia, a huang thui lui deuh emaw ka ti zel a nih kha!

 

Doctor khan mi man chiangin ka hria. Keini ang thiam dang nei lem lote hi chuan lehkhabu kan keu tlut tlut a, a bu tak kan en zawhah Kindle Book Reader kan tinung leh a, a nih loh leh Tablet hmangin kan chhiar bawk. Office lam ni se computer-a hna zawng zawng thawh kan tum a. Mahni intihhahdam nan TV, facebook leh whatsapp-ah te kan han tuan leh a. Nunphung hrisel tak chu a ni lo chiang. Ka lu nat tanna phei kha chu ka tui laklawh nilengin ka ebook file 10000 dawn te chu ka thliar fel char char a, duplicate file te ka paih zel a. Mit a rim em a ni. Chutih laiin reports, article, etc., ziah a lo ngai, online meeting leh interview te a lo awm lehzel bawk si.

 

Hetiang dinhmuna ka luh chhan hi benga ka hriat tawh ka pawisak loh vang a ni tih a chiang bawk. Kum 2018 tawp lamah khan sugar problem ka nei tih ka hre chhuak a. Chuti lam chu ka ngaihven deuh vang pawh a ni ang a, Pathian khawngaihna zarah normal range ka la pel lo niin ka hria a. Mahse, khatih laia min hrilh ‘sugar problem neih hian ei leh in insum luatah vitamins lam hi ngaihthah a awl a nia, fimkhur a ngai’ an tih kha Doctorin vitamins chi hrang hrang mi chawh hnuah chuan ka hre chhuak ta chauh a. Hringnunah hian thil pakhatah fuh mah se thil dang hi kan thelh viau thei dawn a nih hi! Zopa BP sang damdawi thil kha chi hrang hrang ei tawk mai te hi a that ber loh thu miin titi-a an vawrh te pawh ka hre chhuak uai uai a. Beng chuan kan hria, a taka nunpui lamah ka lo tlabal em a, tum loh puiin (ho angreng takin) engmah ti thei lo, rilru harh kur angreng siin kan tlusawp ta mai chu a nih kha. Mi ngaihtuah vanga mi rawn phone kan Pastor chuan, a lo tuar ve tawhnaah a BP san vang ni lova a thil kha ei tam vang zawka a lu a hai nasatzia te mi rawn hrilh bawk a. A chiang e.

 

Thluak hai si lova lu a hai lai chuan thil tam tak ngaihtuah loh theih a ni lo a. Eng emaw ti zawng chuan ka hlawkpui hle awm e. Youtube hman lamah hma ka sawn hle mai. Pu Jamesa te chanchin pawh ka hriat belh phah nual! Music lamah hma ka sawn hle bawk. Hla an ‘react’, an ‘breakdown’ -nate ka hmelhriat phah a. Ngaihnawm ka tih em em thin chu – keini music lama ‘A Pawl’ pass chhuak lote man phak miah loh an hmuin an man chat chat mai thin hi a ni. A inril hleih theih teh e. Hla ka la hriat ngai loh leh zai thiam ka la hriat loh lah ka hriat thar phah nasa. Thlarau mite angin sawi phei ila chuan mumang lama hla thar dawn te pawh ka nei! A la lar viau mai thei bawk! Zai thiam leh ruihtheih ching thin testimony ngaihnawm tak tak ka ngaithla a, ka thinlung an sawh keh a ni ber e. Keini ang, intellectual levela Pathian Thu ngaihtuah ve fote piah lamah hian kan ni tin nun tawnhriatah tak Pathian kan mamawhna leh a ropuina hmuh hlutnain ka pawh thar uar uarin ka hria. Tin, Indopui II hun lai Hitlera tawrawtna hnuaia thih huama Juda tam tak lo humtu Corrie Ten Boom-in a chanchin a ziak, The Hiding Place audiobook ka neih chu dam loh chhunga ngaihthlak chhuah ka tum bawk. Mahse, ka hlawhtling ta lo, bung 10 ka thleng hman chauh a ni. Ka ni tin devotion pawh ka bahlah lem lo, chhiar thei lo mah ila tunlai thiamna hian ngaihthlak theihin a lo dah zel a, hmang tangkai a nuam khawp mai.

 

Lockdown laia hetianga mu ve ta tlun chuan Covid kai leh tuartute chan ngaihtuah thlen loh theih a ni lo. Kei chu dam leh mai tura inngai ka nih laiin, thihna hmachhawn mai thei ‘positive’ han nih chu rilru huaisen a ngai dawn mang e, ka ti. Taksa natna piah lama rilru chauhna an tuar tur hi a va nasa em! Chu mai a ni lo, sum leh pai kaihhnawih zawng zawngte hi awlsam taka phur zo chu tlem te an ni ang, mi zinga awm inthlahrun chhunzawmna nen… Inven that mawlh mai hi a pawimawhzia a lang chiang thin. Tum loh deuhna hmuna kai an ni deuh vek bawk si a.

 

*****RE25062021****