𝐔𝐒 𝐈𝐍𝐓𝐇𝐋𝐀𝐍 𝐋𝐄𝐇 𝐌𝐈𝐙𝐎𝐓𝐄

 

Tun tum America President inthlang zet chu record a break nasa hle mai. ‘Ber’ nihna tam tak a hauh tur zingah US President thlan tawh zawng zawnga Mizote buaipui nasat ber a ni tih hi a nih hmel a. India ram inthlanpui meuh pawh heti em em hi chuan kan social media hmun a luah lovin ka hria. Khawvel lehlam ram, Mizote hi kan awm ve a ni tih pawh hre lem lote President thlang heti taka kan buaipui hi chu lo hria se chuan an lawm ve ngawt ang. He thil avanga lo inhnial ta ngawng ngawng leh tawngkam mawihnai lo tak tak hmanga inchhal ta siah siah la bo lo. Sap ngaihsan hi kan la kalsan thei tak tak lo a nih hi maw. Heti taka kan nihna a pholan tak avang hian sawi ve loh theih pawh a ni ta lo.

 

Pu Trump-a a tanawm thlawt

US politics khu ka ngaihven em em hran loh avangin a in-candidate hma kha chuan Trump hi ka lo hre ve lem lo a. Tun hnua a tlangval zawk lai video clip te han en hian President thei turin an lo hmu lawk ni ngei tur a nia, ‘President nih tumna i nei em?’ tih ang zawnga zawhna pawh a dawng hnem khawp mai a, ‘Politics-a luh tumna ka nei lo,’ ti zawngin a chhang thin niin ka hria. Hilary Clinton nena an insut khan Clinton kha chak ngei ngei tura ngaih a ni a, kei pawhin ka lo thlir liam vel mai mai a. Trumpa a tling zawk tih ka hriatna pawh tunhma Gospel Rock Group lar tak ni thin Petra vocalist John Schlitt-an facebook-a rawn post-ah a ni daih mai. Schlitt hi a lawm ve hle a ni. Mi tam zawk beisei phak miah loh a rawn invawrh nawlh mai a nih kha. Pathian hnathawh ni ngei pawhin an ngai a ni.

Tun tumah hian polls zawng zawngin a tling lo turah an ngai vek emaw tih theih a nih avangin tling turin ka lo ngai lo hrim hrim a. Trumpa tlak tur thu sawi turin zawlnei nih a har vak lo. Sawi lawk duh tan chuan mi 2-a tling lo tur zawk anga lang chu chiang tak a ni. Thil mak deuh mai awm chho ta chu Mizo zingah chuan Trumpa tling zawk tur leh boruak nei na zawk anga sawi kha a lo awm tan a lo ni a. Ka hriatloh tha deuh an hria anga ngaiin kei pawhin beiseina ka lo neih thar phah deuh a. A nihna takah chuan Trump hi sakhaw mi em em lo mah se a politics khelhin Kristian conservative te duhzawng a champion tlat thin avang leh mipui zinga Pathian hming a lam ngam em avang hian keini ang duang tan chuan tan loh theih a ni vak lo a ni. Mahse, American voters ten an thlan tlin leh tlin loh chu thu dang daih a ni thung.

 

Media thiltihtheihna kan hmu chiang hle

An han inthlang ta a le, khawvel ram ropui ber leh democracy rorelna upa ber ram inthlang chu ngaihven vak loh pawhin kan hre ve zel lo thei lo va. Vote an han chhiar tan awrh tihah Pu Trump pawh chu a che tha chho viau emaw tih turin amah leh amah tling angin a inpuang ngam ta mai a, a lawmawm duh hle a ni. Amaherawhchu, a rei telh telh a a che chhe telh telh a, an chhiar zawh phei chuan a khingpui Joe Bidena chu a pha ta lo hle a nih kha. Mahse, thu erawh chu a inmung dawn chauh a ni. Trumppuia leh Mizo tam takin kan pawm thei ta hauh lo mai le. Media hman khawlohna pawh a rawn lang chiang ta hle a ni.

Khawvel lehlama thil thleng a nih avangin tuman a hring a hranin boruak kan va hap pha hauh lo a. Mi sawi chhawn, ‘secondary source’ kan tiha innghat mai kan ni vek a. Chu chu loh theih loh a ni. Internet leh TV te sawi hi kan lo ring mai thin kha a nia. Hemi chungchangah erawh hi chuan ‘mainstream media’ kan ringhlel nghal bur a, mi hriat hlawh vak lo a media house te zawk chu thutak sawituah kan ngai ta daih a. CNN/BBC te chu tan lam nei leh Pu Trump-a dotute control vek angin min ngaihtir a. Min chhum hmin hneh hle mai. Kan duhzawng min hrilhtute chu tan lam nei lo, thudik sawituah kan pawm lui a. Anni kha tan bik nei ‘biased’ an lo ni daih zawk thei a ni tih chu ngaihtuah pawh kan ngaihtuah chhin duh eih lo a ni. Kan methodology (hriat tum dan) a him tawk lo thei tih kan chhut pha miah lo. CNN/BBC leh mainstream media te aia thulakna (source) nei tha zawka kan inngai tlat hi a nuihzatthlakna lai a ni a. Kan ringhlel thei ta mai hi kan biased zia leh kan duh lamin min kaihhruai theihzia tilangtu a ni tlat mai. Hengho hian min lo bum reng a ni mai thei, mahse hengho aia rintlak chu khawiah nge? Tin, Mizotawnga youtube channel nei, hetiang lam buaipuitute hian anmahni hlawk nana viewer neih tam an duh vangin a thutak aiin mi beng verh zawng an zawng nasa tih a lang a. Thudik inzirtir aiin titi ngaihnawm seprawtuia ngaithlatu hmuh hnem game an khel zawk. Saptawng lam belbul thei ve lote an man nghet zual hle tih a lang a ni. He media thiltihtheihna nasa tak lo lang hi a tha zawnga hmang thiam tura min zirtirtu lo ni se.

 

Trump-a tan hi Pathian lam tanna tlukahah kan ngai hial

A boruak a na ta khawp mai a, ‘Bidena chu an thlang tling zawk tawh a ni lawm ni?’ han ti dek dek ila, ‘Bidena pawl’, ‘Democrats liberal’ lam tang kan ni thei deuh titih mai a ni. Hetiang thilah hian a lo at theih dawn khawp mai a lo nia. Trumppuia tantu ngeite pawhin a tlin loh hnua a thiltih chhunzawm dan zawng zawng hi pawmpui loh theih a ni tih kan pawm thiam tawh lo. Ngaihtuahna fim nena thil kalhmang sawi a theih tawh loh va, kan awih duhzawng min hrilh thiamtute kha thutak sawi an ni mai tawh si a. Saphovin ‘cult’ an tih ang chiah kan lut a ni reng mai. India ram inthlanah chuan a chak lo zawkten EVM an sawisel ziah thin tih hre khiautute erawh an fing thung.

Pathian lam tang nia kan ngaih avangin Pu Trumpa hi tling ngei ngei turah kan ngai deuhroh hi kan tihsual lai tak chu a niin a lang. Kan mi duhte hi an tlingin an tling lo thei bawk tih hriat a tha.  Mihring mimala rinna leh beiseina nghah hi a fuh lo fo tih hriat a pawimawh bawk. Pu Trump-a hian kan Kristianna a lo play kual reng pawh a ni thei a, amah tantute hian thu dik lo zawk min lo fah char char pawh a ni thei a ni (thil inher zelah a ang zawk riau lehnghal). Pathian mite hian lalna leh thuneihna an chang reng tur tihna a awm lo va, kan mi duhsakte an tling ngei tur a ni tihna a awm lo. Tin, Pathian Ram Chanchin Tha hi politics hotuteah a innghat ber lo va (an mawhphurhna chu sang viau mah se), tuipui ral khawvel lehlama mi daih phei chu kan tan chuan hla tak a ni. Trump-a kan tan chhan a do same-sex marriage, homosexuality, abortion, etc., vel hi chu kan chenna India ramah hian a tlangnel sawt em em a ni tih pawh hriat tel a tha. A nihna takah chuan chak loh zawk thiam hlawl loh avanga mi fuihpawrha, buaina chi hrang hrang hi dik lo taka chawk chhuak a nih vaih chuan Kristian hmel hi a tichhe hle dawn a ni tih a lang reng mai.

 

*****RE15012021*****