RE Ralte

Hla hi thu nena an danglamna chu thluk a nei hi a ni a. ‘A thua tui lovin a thlukah chauh in tui,’ intih ngawt chi a ni lem lo. A thu kha a thluk chunga chuang a ni miau si a. Hla thenkhat thu tha em em si a thluk nalh vak lo a awm thei a, hetiang ho hi an lar mawh hle a ni awm e. A thluk mawi tak chu a thu chuti teh lua ni lem lo mah se sak an hlawh viau thin bawk a. A thu phu lovin a lar chawk. Hla tha tling tur chuan a thu leh a thluk a nalh tawn a ni tih a chiang a. Chu mai piah lamah a thu leh a thluk a inhmeh em em phei hi chuan hlu tak a ni. Chutiang hla zinga pakhat chu ‘Luang za ang u’ tih Lalzidinga phuah hi niin ka hria. A mawi leh that ang hua he hla kan sa lar lo hi mak tiin ka ui hle thin a ni. 𝐊𝐡𝐞𝐤 𝐜𝐡𝐡𝐮𝐚𝐡𝐧𝐚 He hla hi Youtube lama ka hmuh ve chauh a ni a. YZTP zai thiam mi eng emaw zahin thiam taka an sak ho a ni a. A sa hmasatu ber hi a phuahtu niin ka’n ngai ngawt a. Ka ring dik a nih chuan a kum a la naupan hmel ang huin a thil vei chu puitling tak a ni daw...

Pathian hriatna hi mihring nihphunga bei ve ang hiala ngaih theih a nih laiin tunlai khawvelah Pathian hnawlna leh a awm tak tak pawh rin lohna a lian sawt hle. Pathian awm hnawlna (Atheism) hi mihring chanchina thil thar tak a ni a,  Oxford English Dictionary  sawi danin English-a  Atheism  tih tawngkam an hman hmasakna ber chu 1568 chauh kha a ni. Hemi hma daih pawh hian Pathian ngaihsak lo leh Pathian awm ring lo te pawh an awm tawh tih kan hria a. Amaherawhchu, mipui nawlpui rin dân an nghawr nghing pha ngai lo.Tun hma deuha Atheist Scientist leh Philosopher te khân an rin dan an ngawihpui deuh mai mai laiin, tunlaia mite erawh chuan a ninin Pathian an ‘ning’ tawh a, Pathian awm lohzia ‘chanchin tha’ chu thahnemngai takin an hril ta a ni. Tichuan, hemi chugnchanga khawvel inher vel dan chu: ‘Pathian a awm’→ ‘Pathian a awm dawn em ni?’ → ‘Pathian a awm lo a niang,’ → ‘Pathian awm rin hi buaina thlentu a ni’→ ‘Pathian awm rin tlat chu a mawl thlak’ → ‘Pathian a nin...

  Hringnun nawmna pakhat chu kan rin loh deuh deuh a tha zawnga a thleng ve thut thin hi a ni a. Beidawnna chhum thim mup karah kan khawsa reng dawn emaw tih laiin kan chung van a rawn en uar hun hi a awm ve bawk thin a ni. Rom sorkarin Kristiante kum 300 vel a tihduhdah hnuah lal Constantine-an ‘state-religion’ atan Kristianna a han puang dur mai kha chu, ropui an tilutuk a an hamhaih deuhthaw hial a ni awm e. Khami dinhmun em tluk lo mah se tun hnaia United States Supreme Court-in ‘Nau tihtlak hi hmeichhe dikna chanvo a ni lem lo,’ tia kum 50 vel an hman tawh Roe vs Wade thutlukna an tih mai a hnawl takna hi thilmak tak chu a ni. Thil thleng thei lo tur anga ngaih a thleng tlat si.   Nau tihthlak (Abortion) chungchang   Kan la kal ve lem lo naa United States khu hmeichhiat-mipatna an hman zalenna hmun niin a ral hriat deuh theuh awm e (state pawn lam miin Mizoram min hmuh dan ang deuh a ni mai thei). Chuti a nih avang khuan fimkhur sen loh avangin nau pai palh...

Kan pian chhuah chiah atanga mamawh nei tura siam kan ni a. Nu hnute tui lovin a khawsa thei lo titih nghal a ni. Dam chhungin thil chakna chu a awm ta reng a. Mahse, thil chak erawh chu a ngai reng lem lo. Riltam pangngai leh tuihal atangin thil dang chaknaah kan thang zel a. Chutiang chakna chu kan nun kaihruaitu ber a lo ni a, kan nunin zawn ber pawh a ni tih kan hre tlang. Kan thil chak hi a danglam thei viau tih pawh kan chiang hlawm a. Kan tuihalna a inang lova, mahse tuihal vek kan ni thung. 𝐅𝐞𝐥𝐡𝐚𝐥𝐧𝐚 𝐥𝐞𝐡 𝐟𝐞𝐥𝐭𝐚𝐦𝐧𝐚 𝐜𝐡𝐮 Lal Isuan Matthaia 5:6-a tuihalna hlu ber leh tha ber a sawi hi ngaihtuah thin a pawimawh khawp mai. Mizo Bibleah, “Felnaa riltama tuihalte chu an eng a thawl e; An la tlai dawn si a,” (LH) “Felna duha riltama tuihalte chu an chan a tha e, an la tlai dawn si a,”(LT) tiin dah a ni a. Helai takah hi chuan Mizotawng hi ka khamkhawp lo ve deuh tlat mai. Felna duh avanga taksa riltam leh tuihal tuar a kawk thei deuh va. Mahse, a sawi tum tak chu ‘Bl...

Lal Isua chanchin miten an sawi ‘The Greatest Story Ever Told’ (Chanchin ropui ber chu) an lo tih thin hi Pathian Fapa chanchin a nih avanga an tih mai mai emaw ka lo ti a. Naupan laia ka thawnthu chhiar thin zawng zawng ka ngaihtuahin ngaihnawm berah ka ngai thei ngai lo. Isua chanchin ai chuan cowboy thawnthu rorum tak tak te, love story lungkuai tak tak leh adventure mak danglam tak tak te kha a ngaihnawm zawk daihah ka ngai a. A hlut leh ropui piah lama a pawimawhna chu thudang ni se, ‘ngaihnawm ber’ tih em em chu a phu lo deuh a ni lawm ni? ka lo ti thin a ni. Mahse, puitling rilru ka lo neih ve deuh tirh atangin he chanchin ngaihnawm leh rilzia hi ka lo hre thiam ve tan ta a. A ngaihnawm tur ringawta phuah chawp thawnthu eng ang ai pawhin he thutak hi a ngaihnawm zawk si a. Action film kan en a, hmelmate kut nasa taka tuar tawh hnua a changtute rawn chet that dan tur kan nghak thap ang hian Isua chanchin leh van story-a Thatnain Sual a hneh dan tur inher vel tluka ngaihnawm ropui...

Tun hnaia debate kha rinaiin ngaihven a hlawh daih mai a. A debator-te mi lar sa an nih vang pawh a ni mai thei. An thu inchuh pawhin chai zui a hlawh nasa. Debate that riauna chu mi rilru a khawih thar a, keini ang ngaihdan fumfe tak nei sa tawh te pawh kan lo inchhiar nawn phah a, thil tam tak kan hriat belh phah thin hi a ni. Amaherawhchu, debate hrim hrim hi ngaihdan tawk neih a tha. A debator-te chet fuh leh fuh loh, hun tiam chin nei a sawi leh an thu hriat china innghat mai a nih avangin thutawp a hril lem lo va. Debatea chak leh chak loh hian thutak a kawk chuang lem lo thin. Chuvangin inhnial fiamna hlimawm tak a ni mai chauh tih hriat a tha. Hmanlai theologianten ‘hriau hmawrah vantirhkoh engzah nge lam thei ang?’ tih te, ‘Tui thianghlimah hian tho bawlhhlawh tla ta se a tui kha a tibawlhhlawh dawn nge, tho kha tui thianghlimin a tithianghlim zawk dawn?’ tih an chai vak vak anga sawt lo a nih palh erawh a hlauhawm ve tho va. A tawk chin hriat thiam tum ila a tha mai awm e. 𝐓...