𝐊𝐇𝐀𝐖𝐕𝐄𝐋 𝐓𝐇𝐀𝐑 𝐇𝐌𝐀𝐂𝐇𝐇𝐀𝐖𝐍 𝐓𝐔𝐑𝐈𝐍
Khawvel inlumleh chakzia chu kan faten smartphone
tel lo khawvel an hriat thiam tawh lovah hian a lang a. An duh duh an kuta awma
hmet chhuak thei mai leh en mai theia an inngaih tawhnaah hian kan tleirawl
tirha kan tawn chhoh khawvel kha chu a ni tawh lo tih a chiang hle.
Lehkhathawn(kan ziah ve fo) te, landline telephone(thenawm te ina kan hman
thin) leh TV puam chi (kan hmuh ve phak loh thin hial) te hmanlai chang zota
leh hrilhfiah ngial an ngaih tawhna khawvel hi kan thanlenpui nen kha chuan a
inang tawh hlawl lo. Hetih lai hian Chanchin Tha erawh chu he khawvel hian a
mamawh zual zel tih hria ila. He kan awmna khawvelah hian kan hril a ngai bawk
a. Tih tur a tam telh telh emaw tih theih a ni.
𝐆𝐞𝐨𝐩𝐨𝐥𝐢𝐭𝐢𝐜𝐬 𝐢𝐧𝐡𝐞𝐫 𝐯𝐞𝐥
Kum zabi 19-naa
Chanchin Tha hril tau teh si per kha lo dawng vein kum 50 chhung velin Mizote
chu Kristian kan ni ta vek mai kha a ni a. Khati taka Chanchin Tha kan lo
dawnsawng thiam kha Pathian malsawmna tih loh theih loh a ni a. Chhan tam tak
mi thiamten an sawi thei ang. A langsar ber pakhat nia ka ngaih chu changkanna
leh thuneihna chunga a rawn chuang kha a nih ka ring. Khatih hun laia khawvela
ram ropui ber leh ram ni tla seng lova roreltu (India ram telin) chu British
sorkar a ni a, chu chu Kristian ram a ni. Europe (sapram kan tih) zawng zawng
kha Kristian ram vek an ni a, thlang lehzualah United State leh Canada te an lo
ni bawk nen. Kristian nih chu chu ram changkang (first world) leh an sakhua
zawmna a ni a. Thlarau leh taksaah kan hlawkpui a ni.
He dinhmun hi
tunlai khawvelah chuan a danglam daih tawh a. Europe ramah Kristianna a tla
chhe nasa em em a. Sakhaw nun hrim hrim ngaihsak lo an tamin Pathian mamawha
inhriatna a awm tawh meuh lo a ni ber. Khawvela ram ropui ber nihna la nei hram
hram United States hi Kristianna khaidingtu ber an la ni hram hram a. An
dinhmun hniam sawtzia pawh kan hre vek ang. Chutih laiin zabi 21-na hi Asia ta
tur a ni, an ti thin a. Chuti chu ni ta se Kristianna hmakhua tur chu eng nge
ni ta ang? China phei hi chu official taka Atheist (Pathian hnawltu) ram an ni
a, Russia hi a la lang pha det det a, ani pawh Kristian ram angin inchhal tawh
mahse Atheist Communist ram thin a nih kha hai lo ila. China hi khawvel ram
ropui ber a nih hunah chuan khawvel ram ropui ber chu Atheist ram a ni dawn a
nih chu! Chanchin Tha hril dinhmun leh a hralh tlak dan tur ngaihtuahawm tak a
ni. India ramah lah Hindutva-in insawhngheh a tum avangin ringtu kan chep telh
telh a, Chanchin Tha hril a har telh telh tih kan hria a. South East Asia lam
lah Buddhism bangpui sut a har reng a, East Asia lamah North Korea te khi
inkhar bur mai, Japan lah khi Eastern
Europe ang chauh, sakhua eng atan an ti vak lo a ni awm e!
𝐌𝐢𝐬𝐬𝐢𝐨𝐧𝐚𝐫𝐲 𝐭𝐡𝐚 𝐦𝐚𝐦𝐚𝐰𝐡𝐧𝐚
Hetih lai hian kan Lalpa tana khawvel pumpui lak
chu a pawimawh ngaiin a la pawimawh reng a ni tih pawmtu theuh kan ni ang a.
Chanchin Tha khawvelin a mamawhna a kiam lo. Chhuan thar lo awm zel hian kan
hmachhawn khawvel chu hneh tuma kan beih zel a ngai a. Tuna mite hian nakina
miten an rawn beih dan tur kan ruahman lawk thiam a pawimawh bawk a ni.
Chutiang mi tur chu rilru hmang thiam leh mi inpe, Pathian hmangaihtu kan
mamawh zel bawk a ni. Tunlai khawvel leh khawvel lo awm turah Kohhranin a
mamawh ber tur pakhat chu missionary tha a ni dawn. Missionary dinhmun hi
dinhmun tha taka kan siam thiam a tulna a lang zel dawn a ni.
Chanchin Tha hril hi hna awlsam a ni lo tih kan
hria. Pen chhuah ve avanga fel ta duak a ni lo va, inpekna tak neih vanga hnip
ta zat pawh a ni lem lo. A tluangtlam zawnga Pathian Thlarau hnathawh
changchawia mahni lam inbuatsaihna leh thawhrimna tel lova tih theih ringawt
pawh a nih hmel loh. He thlarau lam hna pawimawh leh hlu tak hi kan chakna, kan
tha leh zung, thiamna, theihna zawng zawng hmanga hril chi a ni a. Kohhrante
hian missionary tha kan chher a pawimawh tak tak ta. India sorkar chuan a ram
rorelna fawng chelhtu tur IAS a uluk ang thovin ram danga a tirh chhuah tur IFS
a uluk thin tih kan hria. Kohhran enkawltu atana kan ruat Pastor tur kan uluk
ang tho hian ringlote hmachhawna Chanchin Tha hril tur Missionary kan uluk a
hun ta tak tak e. Hetianga ka sawi hian an nun, an training leh kan tuamhlawm
dan chungchang ka sawina a ni nghal bawk. Kan tih dan tleng tleng piah lam deuh
pawh ngaihtuah theih a ngai tawh a nih hi.
𝐀𝐬𝐢𝐚 𝐤𝐚𝐧 𝐩𝐮𝐢 𝐝𝐚𝐰𝐧
Mahni ram kal chhuaka Chanchin Tha hril sawi chang
hi chuan Pathianin Mizoa min lo siam hi a lawmawm ka ti thin. Asia hi kan neitu
hliah hliah si a. Indian kan nih angin vairamah han kal ila min hmu danglamin
kan mikhual nghal hru ringawt a. Kan Mongolian-pui te zingah han awm ila kan
neitu nghal at mai si. Bangkok vela ka han kal ve tumte khan khawlaiah ngawi
renga len phei chuan min hmu khual lem lo hle. Airportah kan Indian-pui ho zawk
kha chu an inthlahrung duk zawk a, a nuam angreng. Siamtu hian Mizo hnam a
dinna kawngah hian tum a nei a nih ngei ka ring thin.
Asia khawmualpui hi sakhaw tin awmna hmun, Hindu
leh Buddhist bitna hmun a ni a. Ram changkang lo, mi rethei tamna ‘third world’
an tih a ni a. Chutih laiin sorkar thang mek China leh India, leh hmun
changkang tak tak Hong Kong, Singapore, South Korea, Taiwan tih vel awm deuh
nukna hmun a ni. A lian zel dawn a, Asian ho thawm hi khawvelin a hre nasa telh
telh dawn a ni. Chuvangin he hmuna Chanchin Tha hril a pawimawh a, chutianga ti
tur chuan Kohhran a inbuatsaih a, ringtute kan inhuam thui a va pawimawh tehlul
em! He khawmualpuia Pathian hnathawh ropui taka tel ve a chakawmin hmuh thiam a
va han hlu dawn tak! Hmachhawn tur chu thim mupin lang mah se beiseina kawl
erawh a eng ve zel tho va. Tunah pawh hian China ramah khian Kristian pung det
det zel mah se khawvela Kristian tamna ber ram an ni thuai dawn, te pawh an ti
mek a ni. Lo phur hle phawt mai teh.
Comments
Post a Comment