ππππ πππππππ
Hmanniah Pastor senior tak pakhatin, “Tunlai
khawvel hi dawt thu lengvak leh dawheh tam ber hun a ni ang. Heti em em hian
mipuiin dawt thu kan la hre hnem ngai lo,” a tih ka lo hria a, rilru a thawng
dawt mai. Tunlai khawvel han thlirin dik riauva hriatna ka nei lehnghal a. Thil
siam thiamna a lo thang a, khawl thiltihtheihna a lo sang zel a, a bik takin
internet hmang tangkai (digital information) kan thiam zual zel. Social media –
youtube, facebook, whatsapp, instagram …adt., kan hmang nasa telh telh a. Thatna
tam tak a awm laiin a tha lo lam pawh a lo tel ve zel a, dawt thu te pawh a lo
leng nasa ta em em mai a ni.
Social Media
US mihang President hmasa ber Barack Obama kha Youtube zar zova tling ta ni
pakhatin an sawi thin a. Thawk leh khatah Youtube-in mi thenkhat hringnun a
sawi danglam zawk hriat tur a awm thin. Chutiang chu social media dangte pawh
an ni ve tho a. Rang lutuka a darh mai theih zel avang hian a hlauhawmna pawh a
awm tam bawk a. Kan beng han verh riau ang chite hi thu tangkai em em lo, mi
leh thil thleng dangdai tak tak an ni duh a. Nunphung tawp tak tak leh sualna
pawhraw deuh deuh hi kan tui duh phian mai lehnghal a. Che maksak leh
mipat-hmeichhiat lama ngam huai deuh deuh hian viewer leh buaipuitu ngah an ni
fo thin hi social media that lohna lam chu a ni chiang. Heng social mediate hi
kan chhiatpui hle ang nge kan thatpui zawk dawn tih chu hunin a la hril ang
chu.
Social media zingah pawh Youtube hi a sawhkhawk na ber turah ka ngai a.
Nileng lenga ina awm thin, in nghak leh nauawmtu ten an buaipui zual turah ka
ngai ngawt a. Tih tur dang em em nei loten TV hmai liana Youtube thil ho te te
en mai loh chu tih tur dang an hre vak lo. Hei bakah hian mahniin phone kan hum
theuh tawh a, kan duh duh kan en tawh mai a ni si a. Tin, Youtube-a thil upload
te hi a entu tam azira sum hmuh theihna ni ta hian thil a tidanglam nasa bawk
a. Zaithiam leh talent nei tha tak takten sum hmuhna hmanraw pawimawha an hman
hi a that tehreng nen, sum hmuh nana hman tum hrim hrimte hian viewer ngah
tumin engkim mai an chhawp chhuak a, tingaihnawm tuma ‘thutak’ tling chiah lo
thleng thlenga belh an hreh lo thin hi a pawi lai chu a ni. Kan ngaihdan milpui
deuh zawng chu a dik leh dik loh chhui lem chuang lovin kan thutak pawm zung
zung mai bawk a.
Inven leh Invawn
Heti khawpa social media-in kan hringnun a sawi
lawih lawih lai leh tui lian ang maia dan zawh rual lohva a chim san tual tual
lai hian engtin nge kan awm tak ang? Kan fimkhurin kan invawng lehzual tur ni
awm tak a ni. Video ‘viral’ zawng zawng te, mi tuipui thil zawng zawngte
buaipui ve nuaih kher a ngai lo. En loh tur awm chite pawh thliar thiam tur a
ni. Nu leh pate phei chuan a theih ang angin fate ven leh vawn thiam a
pawimawh. Mi zawng zawng hian thu rintlak leh tlak lo thliar thiam dan pawimawh
tak kan neih a tul. Social media kan hun hman thlengin kan vawn a ngai a ni.
Han awih that duh loh hmasak phawt hi a him zawmah awm asin.
Mizote hi kan la tam tehchiam
loh avang hi nge ni hneh kan la awl viau mai niin a lang. Awihawm loh zawk deuh
leh ni lo zawk deuhva ngaih theih pawh kan rilruin a awn laklawh chuan
tihdanglam harsa tak a ni. Hman deuhva Pastor senior thihna chungchang angah te
khan mipui rilru leh a chhui chiangtute hmuh dan chu vawiin thlengin a la inmil
thei meuh lo emaw ni tih theih a ni a, Pastor pakhat MPSC member ni ta,
technical leh theological taka han sawisel tur awm meuh lo, chungchanga kan
rilru put dan tlangpuite kha mak angreng tak niin ka hre thin, tun hnaia Pastor
an sel deuh luai luai (awmze awm mang hauh si lo) te thleng thleng hian!
Ka nuih tiza angreng deuh tak
pakhat chu Covid boruak tir lama PM Modi-an thil min tihtir vel chungchang kha
a nia. A tir khan thil ri thei thleng, bel, adt., min khawn tira, ihe lovin kan
khawng sup sup mai a. Kha kha Hindu ho practice dana thlarau sual hnawh darhna
thil a nia. A hnu lawkah mahni Pathian theuh biaa tawngtai tur tiin a hun a
rawn ruat thlap a. Keini ho chuan kan hmu ‘Hindu’ ta tlat a, kan ti tha duh ta
lo a nih kha. ‘Bati chhi duh ve lem lo ten torchlight pawh hman mai ni se,’ tih
a nih reng lai khan torchlight sihen ringawt pawh kan hmu ‘ramhuai’ zo titih
vek mai kha a nia. Mizote hi mak ve angreng tak chu kan ni. Kei khami hunah
khan ka Van Pathian hnenah ka lo tawngtai ve hmak mai asin.
Tan a ngai
Eng hi nge pawi
zawk ang? Mi tha loten thil tha lo an tih thin hi nge, mi thaten engmah ti lova
an enliam mai mai hi? Hei hi zawhna lar tak a ni. Khawtlang tana thil tha lo
leh duhawm lo a lo pun hian a pawina hmu phate hi an ngawi mai mai thiang lo a
ni. Mimal nun a rawn kang kai ang a, kan tuar ve chin a awm ngei ngei dawn si
a. Digital technology hi a sang zel dawn. Vawiina kan hriat phak loh mak tak
tak a lo la awm zel dawn a ni. Chutiang hmachhawn tur chuan kan khawtlang hi
engtin nge a inbuatsaih a, Kohhran pawh engtin nge a inralrin? Thu tling lo,
thil tha lo, kan sawtpui loh tur theh darh thiam leh theh darh thei an lo tam
a, an theh darh nasa a nih chuan - thu tling, thu tha, kan sawtpui ngei ngei
tur thu leh en tur chhawp chhuah hi ringtu kan nih anga kan batah kan ngai thei
ang em?
Mi pakhat ka hriat
chu kum tam lam deuh hnuah Pathianah harhna a chang a Youtube sermon te hi a
ngaithla nasa khawp mai a. A speaker ngainatte pawh Pathian hman tak tak leh an
zirtirnate pawh him tak tak an ni a. Rinna kawngah a puitling tha chho hlein ka
hmu. “ ‘Youtube (theological) graduate’ i ni e,” ka ti a, kan hlim dun hle.
Social media thatna lai tak a man fuh a ni reng mai. Tunlai tak, hmuhnawm tak,
awmze nei tak, zirtirna tha tak nei chhawpchhuah hi Camping, Crusade ang chite
tluka pawimawh a nihna hria ang u.
Kohhran mawhphurhna a nihzia hi pawm bawk ila. Thangtharte khawvelah hian he
hmun hi kan inbeihna hmunpui tur a ni ang. Media influencer ten audience an
ngah em em mek lai hian Kohhran pawhin a en liam mai mai thiang lo a ni ber
mai.
Comments
Post a Comment